Ποια η σημασία του σκαψίματος.
Με το σκάψιμο, ο άνθρωπος από συλλέκτης καρπών και τροφών γενικά, που ήταν σαν όλα τα ζώα, έγινε παραγωγός φυτικών τροφών και έτσι διαφοροποιήθηκε από αυτά μια και καλή. Σαν εργασία, το σκάψιμο, ήταν μονότονο και κουραστικό, γι αυτό και καθόλου θελκτικό. Ο σκαφτιάς σαν επάγγελμα ήταν κάτι χειρότερο από τον τσοπάνη.
Το έδαφος και το είδος της σκαπτικής εργασίας, προσδιόριζε και τη μορφή του σκαπτικού εργαλείου.
Εργαλεία για το Πρώτο Χέρι Σκάψιμο
Τι εννοούμαι λέγοντας πρώτο χέρι σκάψιμο και ποια τα εργαλεία του.
Ήταν το κατ΄ αρχήν σκάψιμο από την μια καλλιέργεια στην άλλη.
α.Τσαπί. Τα, συνήθως πετρώδη και σκληρά, εδάφη απαιτούσαν για το σκάψιμο ένα ”κασμοειδές” τσαπί και ένα τέτοιο ήταν το γύφτικο τσαπί, κατάλληλο για όλες τις δουλειές. Με το πλατύ του μέρος έσκαβαν τα γαιώδη εδάφη και με το σουβλερό τα ημιβραχώδη.
β.Δικέλλι. Χρησιμοποιειούταν κυρίως στο σκάψιμο των αμπελιών.
"Το τσαπί και το δικέλλι
η καρδιά μου δεν το θέλει"
έλεγαν μεταξύ σοβαρού και αστείου και είχαν απόλυτο δίκιο.
γ. Λισγάρι.Tο λισγάρι ήταν κατασκευή των ντόπιων σιδεράδων και έσκαβαν μ΄ αυτό όπως σκάβουμε σήμερα με τη φτυάρα και την πηρούνα.
δ. Πατόφτυαρο ή φτυάρα. Αντικαθιστούσετο λισγάρι.
Εργαλεία για το Δεύτερο Χέρι, Σκάλισμα
Ποια τα εργαλεία που χρησιμοποιούσε ο γεωργός για το σκάλισμα.
Το σκάλισμα γινόταν για να σπάσουν τους βώλους (μπλάνες) του πρώτου σκαψίματος και να ετοιμαστεί το χωράφι για φύτεμα.
α. Tσαπούλα. Είχε το ίδιο σχήμα και από τις δυο μεριές και ήταν το καταλληλότερο τσαπί για το σπάσιμο των βώλων.
β. Γουβοτσάπι. Με αυτό άνοιγαν γουβιά (λάκκους) στ΄ αμπέλια. Έσκαβε μόνο από την μία μεριά κι από την άλλη είχε συνήθως κεφάλι (τσίτσικα).
Εργαλεία για σκάψιμο για φύτεμα
Ποια τα εργαλεία που χρησιμοποιούσαν για το σκάλισμα για φύτεμα.
Αυτό ήταν επιλεκτικό σκάψιμο και κατάλληλη διαμόρφωση του ήδη διπλοσκαμένου χώματος, προκειμένου να φυτευτεί.
α.Πλατοτσάπι. Χρησιμοποιούταν κυρίως για το άνοιγμα των φωλεών στο φύτεμα της πατάτας. Έμοιαζε χονδρικά με το γουβοτσάπι.
β. Φυτευτήρι ή σουβλί. Δεν ήταν τσαπί, αλλά ένα ξύλινο κεκαμένο σουβλί, κατάλληλο για κηπευτικά φυτέματα.
Εργαλεία για Σκάλισμα
Με ποιο εργαλείο γινόταν το σκάλισμα.
Το σκάλισμα γινόταν για το καθάρισμα του σπαρμένου και φυτρωμένου χωραφιού από τα διάφορα ζιζάνια. Σαν εργαλείο, τις περισσότερες φορές, χρησιμοποιούταν η τσαπούλα.
α. Σκαλιστήρι. Ήτανε κατάλληλο για ελαφρές κηπευτικές εργασίες.